Historia krakowskiej medycyny na fotografiach


Pierwszy na świecie zabieg resekcji żołądka czy pionierskie prace nad tomografią rentgenowską to tylko przykładowe odkrycia lekarzy związanych z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W krakowskim Muzeum Fotografii MuFo 17 listopada rusza wystawa plenerowa, która ma upamiętniać ich dokonania. Ekspozycja rozpoczyna prezentację szlaku historyczno-kulturowego Via Medicorum, który powstaje na Wesołej, ścisle związanej z historią krakowskiej medycyny. UJ CM jest patronem honorowym wystawy.


"Główną oś dawnej krakowskiej jurydyki Wesoła stanowi ulica Kopernika. Szczególny splot okoliczności sprawił, że od ponad dwóch stuleci powstawały na niej kolejne budynki poświęcone medycynie. Uczono w nich przyszłych lekarzy, ale też stawano w szranki z ludzkim cierpieniem i śmiercią. Nic dziwnego, że ulicę tę nazywa się czasem „Via Medicorum” – Drogą Lekarzy" – czytamy w opisie jednej z plansz prezentujących budynki dawnych szpitalnych klinik.

To właśnie na ulicy Kopernika, w 1788 roku, w budynku dawnego klasztoru karmelitów bosych, Akademia Krakowska otworzyła Generalny Szpital św. Łazarza. Z biegiem lat zaczęto wznosić nowe budynki szpitalne.

W tych pięknych, dziś już zabytkowych obiektach, mieściły się krakowskie kliniki, szpitale oraz zakłady dydaktyczne, gdzie przez ponad 200 lat leczono ludzi i kształcono kolejne pokolenia lekarzy. Było to również miejsce istotnych dla rozwoju polskiej i światowej medycyny odkryć: Napoleon Cybulski prowadził pionierskie badania nad adrenaliną, Leon Marchlewski nad chlorofilem i hemoglobiną, Karol Mayer tworzył podstawy tomografii RTG, a Walery Jaworski polskiej gastrologii. Pracowali tu wybitni chirurdzy jak Ludwik Rydygier czy Maksymilian Rutkowski. To na Kopernika odbył się pierwszy na świecie zabieg resekcji żołądka, prowadzono badania, które udowodniły, że upuszczanie krwi nie pomaga pacjentowi, stworzono rewolucyjną metodę wykrywania śladów krwi czy odkryto bakterię odpowiedzialną za schorzenia żołądka.

Po ponad 200 latach rozwój i potrzeby współczesnej medycyny sprawiły, że większość klinik Szpitala Uniwersyteckiego przeniesiono do nowej siedziby w Prokocimiu. Jednak ta część Krakowa na zawsze pozostanie w pamięci jako miejsce, gdzie rozwijała się krakowska medycyna i gdzie przez pokolenia ratowano życie i zdrowie pacjentów. Wyrazem dbałości o to dziedzictwo ma być Via Medicorum – szlak historyczno-kulturowy promujący osiągnięcia krakowskiej medycyny akademickiej oraz jej rolę w dziejach światowej medycyny. 20 maja br. prorektor UJ CM prof. Tomasz Grodzicki i prezes Agencji Rozwoju Miasta Krakowa Jan Pamuła podpisali list intencyjny w sprawie jej utworzenia, a wystawa "Wesoła wczoraj i dziś" rozpoczyna jej prezentację.

Na wystawie znajdą się niezwykłe zdjęcia historycznej dzielnicy Wesoła – zarówno te współczesne, wykonane z lotu ptaka (ich autorem jest Adam Koprowski związany z Biurem Prasowym UJ), jak i fotografie archiwalne. Całości dopełniają portrety lekarzy i naukowców związanych z prezentowanymi budynkami.

Wystawa "Wesoła wczoraj i dziś" została przygotowana przez Agencję Rozwoju Miasta Krakowa we współpracy z Muzeum Fotografii MuFo i Uniwersytetem Jagiellońskim - Collegium Medicum, który jest jej patronem honorowym.

Ekspozycję będzie można oglądać od 17 listopada 2022 r. do 28 lutego 2023 r. w krakowskim Muzeum Fotografii MuFo przy ul. Rakowickiej 22a.

 

 




Data publikacji: 15.11.2022



Powrót